-Παράξενο αυτό που κάνεις.
Δε θα το λεγα…
-Πάντως δεν είναι και πολύ συνηθισμένο…
Και ποιός είναι συνηθισμένος; Όλοι είμαστε ξεχωριστοί.
-Ο καρκίνος σου όμως ήταν συνηθισμένος. Καρκίνος μαστού.
Κανένας καρκίνος δε μοιάζει με κανέναν. Είναι μοναδικός. Το μοναδικό σου αποτύπωμα. Αυτό είναι το πρώτο που σου λένε οι γιατροί.
-Εσένα ο δικός σου πώς ήταν;
Κακός, επιθετικός, γρήγορος και απότομος. Και ήταν και στους δυο μαστούς.
-Άρα έκανες διπλή μαστεκτομή;
Ναι.
-Και χημειοθεραπείες;
Ναι.
-Σε τι ηλικία;
30.
-Σκληρό.
Μάλλον…
-Τι εννοείς «μάλλον»;
Υπάρχει κάτι σκληρότερο σε όλη αυτή την πορεία. Κι αυτό δεν είναι η μαστεκτομή. Αν και έμεινα δυόμιση χρόνια χωρίς στήθος, μέχρι να μου επιτραπεί από τους γιατρούς να κάνω αποκατάσταση. Ούτε οι χημειοθεραπείες, αν και υποβάλλουν το σώμα σου σε μεγάλη ταπείνωση.
-Δυσκολεύομαι να φανταστώ τι είναι σκληρότερο από αυτά…
Το σκληρότερο είναι ότι μετά από κάτι τόσο μεγάλο όσο ο καρκίνος, αλλάζεις. Ποτέ δεν είσαι ο ίδιος ξανά. Βλέπεις τη ζωή αλλιώς. Μάλλον τη βλέπεις όπως είναι πραγματικά. Πανέμορφη. Και απλή. Και σημαντική. Η ζωή είναι πολύτιμη.
-Συγνώμη δεν κατάλαβα…και γιατί αυτό είναι σκληρότερο από τις χημειοθεραπείες;
Γιατί, μετά τον καρκίνο, αλλάζεις τόσο πολύ, αλλά ξαφνικά, συνειδητοποιείς ότι αυτό αφορά μόνο εσένα. Κανείς άλλος δεν έχει αλλάξει. Κανείς άλλος δε βλέπει τα πράγματα όπως εσύ. Όλοι οι άλλοι σε καλούν να ξαναγίνεις όπως ήσουν πριν τον καρκίνο, όπως είναι και αυτοί. Αδιάφοροι προς τη ζωή. Σαν όλα να είναι δεδομένα. Σε καλούν να γυρίσεις σε μια βασανιστική καθημερινότητα, χωρίς κανένα ίχνος ευγνωμοσύνης. Αλλά εσύ δε μπορείς, ποτέ πια δεν θα είσαι ίδιος. Και τότε νιώθεις πολύ μόνος. Κι αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Δυσκολότερο κι από όλα τα χειρουργεία και από όλες τις θεραπείες. Ο κόσμος νομίζει ότι ο σωματικός πόνος είναι ο χειρότερος. Όμως, είναι αυτό που συμβαίνει μετά, όταν επιστρέφεις στην κοινωνία και καλείσαι να ενσωματωθείς που σε πονάει περισσότερο.
-Ο σύντροφός σου;
Όταν διαγνώστηκα με καρκίνο του μαστού, ήμουν με κάποιον. Νόμιζα πως ήταν ο άντρας της ζωής μου, ότι θα παντρευόμασταν, θα κάναμε πολλά παιδιά. Σύντομα με εγκατέλειψε. Δεν κατάφερε να φτάσει ούτε μέχρι την πόρτα του νοσοκομείου.
-Ακούγεται απαίσιο.
Εντάξει, συμβαίνουν αυτά.
-Πολύ απλά το περιγράφεις.
Δεν ήταν. Πόνεσα πολύ. Πέρασαν χρόνια για να το ξεπεράσω. Όμως, μια μέρα απλά το ξεπερνάς. Εδώ ξεπέρασα τον καρκίνο, τι είναι ένας χωρισμός;
-Αν το θέτεις έτσι…
Έτσι είναι.
-Οι φίλοι σου; Φαντάζομαι αυτοί τα πήγαν καλύτερα…
Χα χα χα....
-Πού είναι το αστείο;
Ξέρεις, σε αυτές τις περιπτώσεις, δε φταίει απλά κανείς. Είναι όλοι άνθρωποι, οι οποίοι τελικά φοβούνται να πεθάνουν. Πολλοί νόμιζαν ότι μου στάθηκαν, πολλοί έφυγαν, ήρθαν καινούριοι. Όλοι, όμως, με έκαναν να νιώσω πως μέσα από εμένα βλέπουν το θάνατο κι αυτό τους φοβίζει. Κανείς δε μπόρεσε να προσφέρει τη συμπαράσταση που χρειαζόμουν διότι δε μπορούσαν να με δούν σαν άνθρωπο, αλλά σαν κάτι που αντιπροσωπεύει το θάνατο. Κι αυτό ήταν άδικο για μένα και με πλήγωνε. Ακόμα συμβαίνει, αλλά δε με ενοχλεί πια. Το έχω αποδεχτεί και το διαχειρίζομαι.
-Ε... δεν είναι και εύκολο εδώ που τα λέμε να διαχειριστείς το θάνατο.
Δεν είναι, όντως. Αλλά προτιμώ να σκέφτομαι το θάνατο ως μέρος της ζωής. Έτσι μικραίνει και παύει να έχει τόση αξία. Έτσι έχει αξία η ζωή.
-Τα κάνεις όλα να ακούγονται απλά.
Δεν είπα αυτό. Ήταν μια διαδικασία επώδυνη, περίπλοκη, δύσκολη και μοναχική. Θεέ μου, πόση μοναξιά…αλλά τελικά, ήταν απλά άλλη μια ανθρώπινη διαδικασία. Όπως είναι όλες. Έγινα ωριμότερη, εμπειρότερη και πιο δυνατή. Έμαθα πολλά για τον εαυτό μου και για τους άλλους. Κάτι σαν «όλα για τους ανθρώπους είναι» που λέει ο λαός.
-Πολύ άνετα μιλάς για αυτήν την εμπειρία.
Ξέρεις κάτι; Ο κόσμος ακόμα φοβάται να μιλάει για αυτό. Το καταλαβαίνω. Είμαστε απίστευτα ανενημέρωτοι. Ακόμα κάποιοι δε μπορούν να προφέρουν τη λέξη. Είναι ένα ταμπού. Δε θα έπρεπε, όμως. Είναι η ασθένεια της εποχής και πολλές ασθενείς γιατρεύονται και το ξεπερνούν. Αυτό δεν αξίζει να λέγεται; Όλοι όσοι έχουμε νοσήσει από αυτήν την ασθένεια, είμαστε κανονικοί άνθρωποι που κάνουμε κανονικά πράγματα και ζούμε μια κανονική ζωή. Όταν έκανα χημειοθεραπείες, είχα χάσει τα μαλλιά μου φυσικά, αλλά τα έκανα όλα. Δεν άφησα τίποτα να με σταματήσει. Διάλεγα ένα ωραίο μαντήλι και πήγαινα γυμναστήριο, για μπάνιο, για ποτό. Φορούσα και το ειδικό σουτιέν. Τα έκανα όλα κανονικά. Μου αρέσει να σκέφτομαι τον καρκίνο σα μια γρίπη. Αυτό είναι. Μια γρίπη της εποχής. Θα κάναμε ποτέ τόσο θέμα για μια γρίπη;
-Να σου θυμίσω ότι ο κόσμος ακόμα πεθαίνει από αυτήν την ασθένεια.
Δε χρειάζεται. Μου το θυμίζουν οι γιατροί μου συνέχεια και οι εξετάσεις που κάνω κάθε χρόνο. Όμως θα σου πω κάτι. Όταν σκέφτηκα το θάνατο, πανικοβλήθηκα. Ήμουν ακόμα στο κρεβάτι του νοσοκομείου. Και τότε ρώτησα τον εαυτό μου αν ήθελε να ζήσει. Και συνειδητοποίησα, εκεί στο κρεβάτι, ότι ήταν η πρώτη φορά που αναρωτιόμουν πραγματικά κάτι τέτοιο. Μέχρι τότε, νόμιζα πως είχα απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση. Όμως, δεν είχα απαντήσει κατά βάθος. Διότι δε ζούσα σα να ήθελα τη ζωή μου. Ήμουν αγνώμων, έπαιρνα πράγματα για δεδομένα, είχα χαμηλή αυτοεκτίμηση και ό,τι άσχημο συνέβαινε το έπαιρνα σαν το τέλος του κόσμου. Ήταν όμως; Καμία φορά, πρέπει πραγματικά να έρθει το τέλος, για να καταλάβουμε τι σημαίνει να τελειώνει ένας κόσμος. Και ο δικός μου ο κόσμος είναι ακόμα εδώ. Και είμαι πανευτυχής για αυτό.
-Σε λίγο θα μας πεις πως ο καρκίνος σου έκανε και καλό.
Μα μου έκανε. Του είμαι ευγνώμων. Με έκανε καλύτερο άνθρωπο, με έκανε να αγαπήσω τον εαυτό μου και τη ζωή. Τώρα ζω πραγματικά. Την κάθε στιγμή. Κι αυτό δεν είναι κλισέ, συμβαίνει.
-Με τα αγόρια τι γίνεται;
Ακόμα το παλεύω…
-Τι εννοείς;
Το στήθος είναι πολύ δυνατός συμβολισμός για τη γυναίκα. Την καθορίζει. Εγώ είχα πρόβλημα και στα δύο. Ήταν βασανιστικό να είμαι για χρόνια χωρίς στήθος. Και μετά, το ίδιο αγωνιώδες να το φτιάχνω. Σα να μην είχα τοποθετηθεί ως γυναίκα. Προσπαθούσα να βρω τη θέση μου. Σε αυτό, με βοήθησε πολύ η ψυχοθεραπεία. Γνώρισα κάποιους πολύ καλούς άντρες που με δέχτηκαν, όπως ακριβώς ήμουν. Οι περισσότεροι όμως ακόμα δε μπορούν να διαχειριστούν την αστείρευτη ανάγκη μου για ζωή.
-Τι σημαίνει αυτό;
Ότι κάνω αυτό που πραγματικά επιθυμώ κάθε φορά, χωρίς φόβο. Κι αυτό είναι σπάνιο, άρα φοβίζει. Εντάξει, όμως, καθένας πρέπει να κάνει αυτό που πρέπει να κάνει. Κι εγώ πρέπει να ακολουθήσω το δρόμο μου.
-Κατάλαβα, είσαι ακόμα ελεύθερη…
Χα, χα, χα…ελεύθεροι δεν είμαστε όλοι;
-Πώς αισθάνεσαι με τον όρο survivor; Νιώθεις επιζών;
Δεν ξέρω. Αυτό που ξέρω είναι ότι έχω μια δεύτερη ευκαιρία και θέλω να τη ζήσω στο έπακρο. Επίσης, ξέρω ότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε πολύ δυνατοί. Κάθε άνθρωπος έχει τεράστια δύναμη μέσα του και μπορεί να καταφέρει ό, τι επιθυμήσει. Κι εγώ απλά επιθυμώ να ζήσω. Αυτό είναι όλο.
-Τελικά;
Τελικά η ζωή είναι ωραία. Ας τη ζήσουμε βρε παιδιά.
